Η αγάπη: το έσχατο κριτήριο της κρίσεως

Όλοι μας κάθε μέρα ψάχνουμε να βρούμε έναν τρόπο για να καταξιώσουμε την ύπαρξή μας, για να μπορέσουμε να φτάσουμε μέχρι το τέλος σωστά. Επιθυμούμε να βρούμε ένα κριτήριο για το αν οι αποφάσεις μας και η ζωή μας είναι σωστά και αν βαδίζουμε με ασφάλεια στην καταξίωσή μας.

Κοντολογίς, αναζητούμε ένα μέτρο, ένα κριτήριο για τις πράξεις μας. Τελικός στόχος όλων μας παραμένει η κατάκτηση της ζωής, όχι μόνο ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά.

Δεν μπορούμε ν’ αποφύγουμε την διαπίστωση ότι οι περισσότεροι από εμάς έχουν ένα υλικό και πρόσκαιρο κριτήριο για τις καθημερινές μας πράξεις. Είναι κάτι που δίνει υλική σιγουριά, που ενισχύει την τάση για προβολή. Το χρήμα, η δόξα, οι απολαύσεις είναι τα πιο συνηθισμένα κριτήρια για τη λήψη μια απόφασης που θα συντελέσει στην τελική επιδίωξη της ζωής μας.

Βέβαια, δεν λείπουν και άνθρωποι με ανώτερα και πνευματικά κριτήρια. Πρόκειται γι’ αυτούς που έχουν κάνει βίωμά τους μια ιδεολογία ή ένα πνευματικό ρεύμα, όπως οι επαναστάτες και οι ρομαντικοί. Άλλοι αφήνουν τον τελικό στόχο και αγωνίζονται για την ατομική καταξίωση μέσα σε μια κοινωνία που γίνεται πεδίο ποικίλων συγκρούσεων.

Όλα αυτά τα κριτήρια, το χρήμα, η δόξα, οι απολαύσεις, δεν είναι οπωσδήποτε νέα. Είναι όμως εφήμερα και ψεύτικα.

Αυτό θεωρητικά το γνωρίζουμε όλοι, πρακτικά όμως το ανακαλύπτουμε συνήθως στο τέλος της ζωής, όταν είναι πια αργά για κάποια αλλαγή.

Όμως ο χρόνος έχει φύγει. Το κουράγιο μας έχει εγκαταλείψει και έχουμε απομονωθεί σ’ ένα ψεύτικο κόσμο.

Απομένει μόνον η ώρα της κρίσεως. Και το τραγικότερο ίσως δεν είναι στην απογοήτευσή μας για το χαμένο χρόνο, αλλά στην απομόνωση του ανθρώπου από τους συνανθρώπους του.

Απορροφημένος από τον αγώνα για χρήμα και δόξα ο άνθρωπος περνά ολομόναχος το δρόμο. Κυνηγά τη ζωή και χάνει τα μόνα όντα που την έχουν, τους άλλους ανθρώπους και κυριολεκτικά χάνεται μέσα στην έρημο μια πολύβουης πόλης.

Αργά ή γρήγορα όμως έρχεται η ώρα της κρίσεώς μας. Της αποκαλύψεως της τραγικής αλήθειας. Είναι η μόνη αληθινή κρίση για τον άνθρωπο, όταν τα ψεύτικα στηρίγματα χάσουν την λάμψη τους και στη θέση τους μπει η φωνή Του Θεού – Κριτού, Αυτού που τόσο παραστατικά παρουσιάζεται στην ευαγγελική περικοπή της σημερινής Κυριακής: «όταν έλθει ο Υιός του Ανθρώπου στη δόξα Του, θα καθίσει στον θρόνο Του και θα συγκεντρωθούν ενώπιόν Του όλα τα έθνη και θα τους ξεχωρίσει το έναν από τον άλλον. Και θα πει σ’ όσους είναι αριστερά Του : μακριά από εμένα. Γιατί επείνασα και δεν μου δώσατε να φάω, εδίψασα και δεν δώσατε να πιώ κ. ο. κ .

Και θα του μιλήσουν κάποιοι και θα πουν : Κύριε πόσες φορές σε είδαμε να πεινάς ή να διψάς κ .λ .π και δεν σε βοηθήσαμε; Και θα τους αποκριθεί και θα τους πει : αλήθεια σας λέγω, αφού δεν κάνατε όλα αυτά σ’ έναν από τους ταπεινούς αδελφούς μου, ούτε σ’ εμένα τα κάνατε…».

Υπάρχουν πολλοί που αμφιβάλλουν για την έλευση αυτής της ώρας της κρίσεως. Μπορεί να μην έρχεται τώρα σ’ αυτή τη μορφή , μέσα σε μια γενική αλλαγή του κόσμου, έρχεται όμως καθημερινά σαν ερώτημα προς τον άνθρωπο, σαν υπόμνηση της απομονώσεώς του, σαν υπενθύμιση του Χριστού για το ποιό είναι το έσχατο κριτήριο που καταξιώνει την ανθρώπινη ζωή. Τα λόγια του Χριστού κρίνουν τον άνθρωπο από τώρα κιόλας, χωρίς να έχει έρθει η ώρα του εσχάτου δικαστηρίου. Διότι το κριτήριο για την αποτίμησή μας είναι δοσμένο, φτάνει ν’ ακούσουμε μέσα μας τη φωνή : είναι η αγάπη όπως την ενσάρκωσε ο Χριστός, όπως την δίδαξε η εκκλησία και όπως την έζησαν οι άγιοι: αυτοί που συγκρατούν τον κόσμο από τον αφανισμό;

Και η αγάπη αυτή δεν είναι ένας συναισθηματισμός. Η αγάπη είναι διαφορετικό πράγμα. Είναι η κένωση, το άδειασμα του εαυτού μας. Έτσι που να δεχτούμε τον άλλον ισότιμα, ως πρόσωπο, ως αδελφό μας, ως τύπο του Χριστού. Αγάπη είναι η κοινωνία του εγώ με το εσύ χωρίς καμία προκατάληψη. Γι’ αυτό ο Χριστός όταν μιλά για πεινασμένους και διψασμένους, δεν αναφέρεται στα αίτια που τους οδήγησαν στην έσχατη ένδεια. Όταν αναφέρεται στον ξένο που πρέπει να περιβάλλουμε με την αγάπη μας, δεν νοιάζεται αν είναι φίλος ή εχθρός ή αλήτης … Η αγάπη είναι παγκόσμια, αλλά και συγκεκριμένη. Παγκόσμια, γιατί ξέρει να ανοίγει την καρδιά στον άστεγο αλήτη, στον πεινασμένο τον γυμνό παλιάνθρωπο, στον απάνθρωπο φονιά.

Αγάπη σημαίνει να ξεπεράσουμε αυτούς τους χαρακτηρισμούς που εκφράζουν τυχαία συμπτώματα, και να δούμε στο πρόσωπο του άλλου τον αδελφό, τον τύπο του Χριστού που μας συναντά καθημερινά με κάποια συγκεκριμένη μορφή ανθρώπου που πάσχει. Αγάπη είναι να δει κανείς στο συνάνθρωπο την εικόνα του Θεού, το Συ ως πρόσωπο που καταξιώνει και το δικό του Εγώ. Τότε μόνο έχει βρει το κριτήριο για τη δική του καταξίωση, όταν αφήσει τον εαυτό του και ανοιχτεί ανεπιφύλακτα στον πλησίον, στον μικρό αδελφό του Χριστού.

Απορούμε για την έλλειψη αγάπης. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν ανοίγουμε την καρδιά μας στους άλλους, γιατί το έσχατο κριτήριο για τις αποφάσεις μας είναι εγωιστικό, χωρίς προοπτικές. Πιστεύουμε πως μπορεί να αντικατασταθεί με πράγματα η ίδια η ζωή. Έτσι το εγώ μας ζητά να καταξιωθεί με τη σχέση με κάποιο άψυχο αντικείμενο, ενώ η μόνη σωστή σχέση με ένα άλλο πρόσωπο μπορεί να μας ικανοποιήσει.

Η μεταμόσχευση καρδιάς γίνεται μόνο από άνθρωπο σε άνθρωπο, το ίδιο είναι και η καταξίωσή μας : μπορεί να γίνει μόνο αν η αγάπη μας στραφεί σε ανθρώπινο πρόσωπο.

Τα υλικά πράγματα, το χρήμα και η δόξα και οι απολαύσεις δεν είναι πρόσωπα, αλλά άψυχα, νεκρά πράγματα που δεν δίνουν ζωή. Μόνο η συνάντηση με το συνάνθρωπο χωρίς δισταγμούς, δίνει τη βεβαιότητα της ζωής και καταξιώνει την ύπαρξή μας. Γιατί την ώρα της αγάπης αναπηδά μέσα από την ψεύτικη ζωή η αληθινή μας ύπαρξη, ο άνθρωπος μετατίθεται από την περιοχή του θανάτου στην περιοχή της αληθινής ζωής.

Κάθε ώρα αγάπης  ο παλιός αγκομαχά και γεννιέται ο καινούργιος άνθρωπος, ξεπερνιέται ο θάνατος και φωτίζεται ο κόσμος από το φώς της αναστάσεως του Χριστού.

Μερικοί λέμε : καλά είναι αυτά, αλλά είναι δύσκολα πράγματα.

Σωστά, αλλά μήπως είναι ευκολότερος ο δρόμος που ακολουθούμε;

Ο αγώνας για το χρήμα και τη δόξα είναι μήπως πιο απλός;

Η μεταβολή της επικοινωνίας σε πεδίο ανταγωνισμού δείχνει πόσο αποκρουστική γίνεται η πορεία μας με τα κριτήρια που επιλέξαμε.

Δύσκολη είναι μόνο η αρχή. γι’ αυτό συνήθως αναβάλλουμε. Αυτή την αναβολή μας καλεί η σημερινή παραβολή να νικήσουμε, για να καταξιωθούμε.

Για να νικήσουμε την φθορά και το θάνατο.

Για να γεμίσουμε αληθινή ζωή.

Ευχαριστώ πολύ την πολύ καλή μου φίλη Κατερίνα, που μου έστειλε αυτό το κείμενο .