ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ LETS (Local Exchange Trading Systems) ή ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ;
Είναι μια μορφή συναλλαγής, που όμως δεν τοκίζεται, δεν παράγει κέρδος, αλλά βοηθάει τις τοπικές κοινωνίες να αναπνεύσουν, να ζήσουν και να αναπτυχθούν μέσα σε δύσκολες οικονομικά εποχές. Είναι με λίγα λόγια ένας τρόπος να ζεις και να εργάζεσαι χωρίς χρήματα.
Μια ομάδα ανθρώπων που θέλουν να ανεξαρτητοποιηθούν από το χρήμα και τις τιμές της προσφοράς και της ζήτησης της αγοράς φτιάχνουν ένα ανεξάρτητο σύστημα ανταλλαγής υπηρεσιών. Σε αυτό ο καθένας δηλώνει τι μπορεί να προσφέρει και τι έχει ανάγκη. Η ανταλλαγή αφορά αγαθά, υπηρεσίες ή γνώσεις. Όλοι προσφέρουν και όλοι έχουν κάποια στιγμή ανάγκη. Δεν αγοράζουν, όμως, ούτε πουλούν. Ανταλλάσσουν. Τα συστήματα αυτά ονομάζονται LETS (Local Exchange Trading Systems) ή Συστήματα Τοπικών Ανταλλαγών.
«Η ιδέα της ανταλλαγής υπηρεσιών δεν είναι κάτι νέο ή ξενόφερτο στην Ελλάδα. Στις αγροτικές κοινωνίες είθισται οι συγκομιδές να γίνονται από όλους. Καθένας βοηθούσε στις συγκομιδές και του υπόλοιπου χωριού. Πήγαινε όλο το χωριό και μάζευε ελιές ή βοηθούσαν όλοι στη συγκομιδή δημητριακών. Μέχρι και τώρα γίνεται αυτό».
Lets υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Από την Αυστραλία μέχρι το Εκουαδόρ και από τον Καναδά μέχρι την Ιαπωνία. Στην Ευρώπη το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία αλλά και η Ουγγαρία έχουν δημιουργήσει LETS την τελευταία 20ετία. Η Ελλάδα έχει ένα τέτοιο σύστημα, την Τράπεζα Χρόνου Αττικής.
Το πάρε-δώσε "LETS" είναι για όλους.
«Η ανταλλαγή των υπηρεσιών είναι ισότιμη. Το νόμισμα μπορεί π.χ. να είναι ο χρόνος. Η μία ώρα νομικών συμβουλών ισούται με μία ώρα κηπουρικής. Όλες οι υπηρεσίες "ξεπληρώνονται". Η ανταλλαγή δεν γίνεται πάντα μέσα στην εβδομάδα, αλλά μέσα σε ένα εξάμηνο. Κάποια άτομα αποθηκεύουν χρόνο για το μέλλον. Υπάρχει μία κεντρική μονάδα που χρεώνει και πιστώνει το λογαριασμό χρόνου κάθε μέλους, όπως μια τράπεζα κρατάει λογαριασμό των αναλήψεων και καταθέσεων»
Η λογική ενός Τοπικού Συστήματος Ανταλλακτικού Εμπορίου είναι απλή:
1. Για να συμμετέχει κανείς πρέπει να είναι μέλος, δηλαδή χρειάζεται να εγγραφεί στον κατάλογο των συναλλασσομένων, να δηλώσει τί προϊόντα και υπηρεσίες προσφέρει και τι χρειάζεται και να ανοίξει λογαριασμό στο Σύστημα. Τα μέλη έχουν πρόσβαση στον κατάλογο με τα προσφερόμενα προϊόντα και υπηρεσίες και επιλέγουν από εκεί με ποια μέλη θα συναλλαγούν.
2. Οι συναλλαγές γίνονται με τον τρόπο που κάθε Σύστημα αποφασίζει με συλλογικές διαδικασίες. Συνήθως, οι διαμόρφωση των τιμών είναι ελεύθερη μεταξύ των μελών και χρησιμοποιείται μια συμβολική μονάδα (τις περισσότερες φορές την ονομάζουν με κάποιο όνομα που να θυμίζει τον τόπο όπου λειτουργεί το Σύστημα, ή το βασικό προϊόν της περιοχής) για τη μέτρηση της αξίας της συναλλαγής, άλλοτε η συμβολική μονάδα είναι αντίστοιχη με το τοπικό νόμισμα, υπάρχουν όμως και Συστήματα (Τράπεζες Χρόνου) όπου οι τιμές καθορίζονται συλλογικά ή ακόμη χρησιμοποιούν ως μονάδα μέτρησης την εργατοώρα, με το σκεπτικό ότι κάθε προϊόν και υπηρεσία να αξίζει όσο χρόνο χρειάστηκε για να παραχθεί. Δεν υπάρχει τόκος επί της μονάδας μέτρησης αξίας, δηλαδή εάν κάποιος οφείλει στο Σύστημα δεν πληρώνει τόκο, και εάν κάποιος έχει απόθεμα μονάδων, αυτό δεν αυξάνει με το πέρασμα του χρόνου.
3. Μπορεί κανείς να αρχίσει να συναλλάσσεται χωρίς να έχει κάποιο απόθεμα στο λογαριασμό του, σε ορισμένες όμως περιπτώσεις οι διαχειριστές του Συστήματος παρέχουν σε κάθε νέος μέλος και κάποιες μονάδες, ώστε να το ενθαρρύνουν στην διενέργεια των συναλλαγών. Οι συναλλαγές καταγράφονται πλέον ηλεκτρονικά, σε υπολογιστή του Συστήματος, όπου μπορούν τα μέλη με ένα τηλεφώνημα να αναφέρουν τη συναλλαγή. Κάποια μάλιστα Συστήματα στη Μ. Βρετανία έχουν λογισμικό που επιτρέπει στα μέλη να καταγράφουν απευθείας τη συναλλαγή τους μέσω διαδικτύου χρησιμοποιώντας κωδικούς. Παλαιότερα οι συναλλαγές καταγράφονταν χειρόγραφα ή και με τη χρήση «επιταγών» που ανακοινώνονταν στους Διαχειριστές, αλλά εν τέλει αυτό το σύστημα αποδείχθηκε δύσχρηστο.
4. Τα προϊόντα που ανταλλάσσονται μέσω των Τοπικών Συστημάτων Ανταλλακτικού Εμπορίου ποικίλλουν, ανάλογα με την περιοχή όπου λειτουργεί το σύστημα και τα μέλη που συμμετέχουν. Βιολογικά προϊόντα από τις αυλές των σπιτιών, μαθήματα ξένων γλωσσών ή μουσικής, συνεργεία αυτοκινήτων ή επιδιορθώσεις ηλεκτρικών συσκευών, μεταποιήσεις ρούχων, ιατρικές ή οδοντιατρικές υπηρεσίες, οικιακές εργασίες, φροντίδα παιδιών αλλά και ερμηνεία αστρολογικού χάρτη ή μαθήματα γιόγκα, είναι κάποιες από τις προσφορές που μπορεί να συναντήσει κανείς σε καταλόγους προσφοράς των Συστημάτων αυτών.
5. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα που απασχολούνται με τη διαχείριση του Συστήματος αμείβονται επίσης με μονάδες του Συστήματος. Τα έξοδα διαχείρισης του Συστήματος που πληρώνονται σε άτομα που δεν συμμετέχουν στο σύστημα, για παράδειγμα, σε προμηθευτές αναλωσίμων ή ηλεκτρονικού υπολογιστή (εφ’ όσον αυτός δεν μπορεί να ενοικιαστεί από άτομο του Συστήματος που δέχεται να πληρωθεί με «μονάδες») ή οι τηλεφωνικοί λογαριασμοί, καλύπτονται από τις ετήσιες εισφορές των μελών
Παραδείγματα στο διαδίκτυο:
www.ovolos.gr
www.forfree.gr
www.jaba.gr
www.xariseto.gr
www.skoros.espiv.net
www.bookcrossing.com
www.enow.gr
www.antikatanalwtiko.espiv.net
www.logo-timis.gr
www.freecycle.org
www.tzaba.gr
Στην Ελλάδα λειτουργεί επίσης η Χρονοτράπεζα του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης (www.enow.gr). Συμμετέχει όποιος θέλει, συμπληρώνοντας μια απλή αίτηση και έχει καθιερωθεί προθεσμία λήξης των πιστωμένων μονάδων, ώστε να έχει κίνητρο ο δικαιούχος να τις ξοδέψει αντί να τις αποταμιεύει.
Όλα τα παραπάνω είναι μερικές μόνο προσπάθειες από όσες λαμβάνουν χώρα αυτήν την εποχή στον κόσμο. Εάν κανείς θέλει να μάθει περισσότερα για τη δημιουργία τοπικού παράλληλου νομίσματος, μπορεί να ανατρέξει στη βάση δεδομένων παράλληλων νομισμάτων www.complementarycurrency.org αλλά θα πρέπει να έχει υπ’ όψη του ότι πολλά δίκτυα λειτουργούν χωρίς ιστοσελίδες, είτε λόγω έλλειψης τεχνολογίας, είτε λόγω του ότι οι χρήστες δεν χρειάζονται το διαδίκτυο για να προβούν στις συναλλαγές που θέλουν.
Ας ξεκινήσουμε σήμερα!
Στο Ηράκλειο Κρήτης έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για να συναντηθούμε και να συζητήσουμε για την προοπτική να φτιάξουμε ένα δίκτυο ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών στο πρότυπο των LETS με σκοπό να αντιμετωπίσουμε πολλές οικονομικές δυσκολίες και ταυτόχρονα να χτυπήσουμε τον καταναλωτισμό και την κερδοσκοπία. Οι ενδιαφερόμενοι/ες ας επικοινωνήσουν με τη Μαρία Κουβίδη στο τηλ. 6974350466 ή στο mariakouvidi@gmail.com και να δώσουν στοιχεία επικοινωνίας για να ειδοποιηθούν για την πρώτη συνάντηση ή τις επόμενες.
Από την ομάδα πρωτοβουλίας
Είναι μια μορφή συναλλαγής, που όμως δεν τοκίζεται, δεν παράγει κέρδος, αλλά βοηθάει τις τοπικές κοινωνίες να αναπνεύσουν, να ζήσουν και να αναπτυχθούν μέσα σε δύσκολες οικονομικά εποχές. Είναι με λίγα λόγια ένας τρόπος να ζεις και να εργάζεσαι χωρίς χρήματα.
Μια ομάδα ανθρώπων που θέλουν να ανεξαρτητοποιηθούν από το χρήμα και τις τιμές της προσφοράς και της ζήτησης της αγοράς φτιάχνουν ένα ανεξάρτητο σύστημα ανταλλαγής υπηρεσιών. Σε αυτό ο καθένας δηλώνει τι μπορεί να προσφέρει και τι έχει ανάγκη. Η ανταλλαγή αφορά αγαθά, υπηρεσίες ή γνώσεις. Όλοι προσφέρουν και όλοι έχουν κάποια στιγμή ανάγκη. Δεν αγοράζουν, όμως, ούτε πουλούν. Ανταλλάσσουν. Τα συστήματα αυτά ονομάζονται LETS (Local Exchange Trading Systems) ή Συστήματα Τοπικών Ανταλλαγών.
«Η ιδέα της ανταλλαγής υπηρεσιών δεν είναι κάτι νέο ή ξενόφερτο στην Ελλάδα. Στις αγροτικές κοινωνίες είθισται οι συγκομιδές να γίνονται από όλους. Καθένας βοηθούσε στις συγκομιδές και του υπόλοιπου χωριού. Πήγαινε όλο το χωριό και μάζευε ελιές ή βοηθούσαν όλοι στη συγκομιδή δημητριακών. Μέχρι και τώρα γίνεται αυτό».
Lets υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Από την Αυστραλία μέχρι το Εκουαδόρ και από τον Καναδά μέχρι την Ιαπωνία. Στην Ευρώπη το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία αλλά και η Ουγγαρία έχουν δημιουργήσει LETS την τελευταία 20ετία. Η Ελλάδα έχει ένα τέτοιο σύστημα, την Τράπεζα Χρόνου Αττικής.
Το πάρε-δώσε "LETS" είναι για όλους.
«Η ανταλλαγή των υπηρεσιών είναι ισότιμη. Το νόμισμα μπορεί π.χ. να είναι ο χρόνος. Η μία ώρα νομικών συμβουλών ισούται με μία ώρα κηπουρικής. Όλες οι υπηρεσίες "ξεπληρώνονται". Η ανταλλαγή δεν γίνεται πάντα μέσα στην εβδομάδα, αλλά μέσα σε ένα εξάμηνο. Κάποια άτομα αποθηκεύουν χρόνο για το μέλλον. Υπάρχει μία κεντρική μονάδα που χρεώνει και πιστώνει το λογαριασμό χρόνου κάθε μέλους, όπως μια τράπεζα κρατάει λογαριασμό των αναλήψεων και καταθέσεων»
Η λογική ενός Τοπικού Συστήματος Ανταλλακτικού Εμπορίου είναι απλή:
1. Για να συμμετέχει κανείς πρέπει να είναι μέλος, δηλαδή χρειάζεται να εγγραφεί στον κατάλογο των συναλλασσομένων, να δηλώσει τί προϊόντα και υπηρεσίες προσφέρει και τι χρειάζεται και να ανοίξει λογαριασμό στο Σύστημα. Τα μέλη έχουν πρόσβαση στον κατάλογο με τα προσφερόμενα προϊόντα και υπηρεσίες και επιλέγουν από εκεί με ποια μέλη θα συναλλαγούν.
2. Οι συναλλαγές γίνονται με τον τρόπο που κάθε Σύστημα αποφασίζει με συλλογικές διαδικασίες. Συνήθως, οι διαμόρφωση των τιμών είναι ελεύθερη μεταξύ των μελών και χρησιμοποιείται μια συμβολική μονάδα (τις περισσότερες φορές την ονομάζουν με κάποιο όνομα που να θυμίζει τον τόπο όπου λειτουργεί το Σύστημα, ή το βασικό προϊόν της περιοχής) για τη μέτρηση της αξίας της συναλλαγής, άλλοτε η συμβολική μονάδα είναι αντίστοιχη με το τοπικό νόμισμα, υπάρχουν όμως και Συστήματα (Τράπεζες Χρόνου) όπου οι τιμές καθορίζονται συλλογικά ή ακόμη χρησιμοποιούν ως μονάδα μέτρησης την εργατοώρα, με το σκεπτικό ότι κάθε προϊόν και υπηρεσία να αξίζει όσο χρόνο χρειάστηκε για να παραχθεί. Δεν υπάρχει τόκος επί της μονάδας μέτρησης αξίας, δηλαδή εάν κάποιος οφείλει στο Σύστημα δεν πληρώνει τόκο, και εάν κάποιος έχει απόθεμα μονάδων, αυτό δεν αυξάνει με το πέρασμα του χρόνου.
3. Μπορεί κανείς να αρχίσει να συναλλάσσεται χωρίς να έχει κάποιο απόθεμα στο λογαριασμό του, σε ορισμένες όμως περιπτώσεις οι διαχειριστές του Συστήματος παρέχουν σε κάθε νέος μέλος και κάποιες μονάδες, ώστε να το ενθαρρύνουν στην διενέργεια των συναλλαγών. Οι συναλλαγές καταγράφονται πλέον ηλεκτρονικά, σε υπολογιστή του Συστήματος, όπου μπορούν τα μέλη με ένα τηλεφώνημα να αναφέρουν τη συναλλαγή. Κάποια μάλιστα Συστήματα στη Μ. Βρετανία έχουν λογισμικό που επιτρέπει στα μέλη να καταγράφουν απευθείας τη συναλλαγή τους μέσω διαδικτύου χρησιμοποιώντας κωδικούς. Παλαιότερα οι συναλλαγές καταγράφονταν χειρόγραφα ή και με τη χρήση «επιταγών» που ανακοινώνονταν στους Διαχειριστές, αλλά εν τέλει αυτό το σύστημα αποδείχθηκε δύσχρηστο.
4. Τα προϊόντα που ανταλλάσσονται μέσω των Τοπικών Συστημάτων Ανταλλακτικού Εμπορίου ποικίλλουν, ανάλογα με την περιοχή όπου λειτουργεί το σύστημα και τα μέλη που συμμετέχουν. Βιολογικά προϊόντα από τις αυλές των σπιτιών, μαθήματα ξένων γλωσσών ή μουσικής, συνεργεία αυτοκινήτων ή επιδιορθώσεις ηλεκτρικών συσκευών, μεταποιήσεις ρούχων, ιατρικές ή οδοντιατρικές υπηρεσίες, οικιακές εργασίες, φροντίδα παιδιών αλλά και ερμηνεία αστρολογικού χάρτη ή μαθήματα γιόγκα, είναι κάποιες από τις προσφορές που μπορεί να συναντήσει κανείς σε καταλόγους προσφοράς των Συστημάτων αυτών.
5. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα που απασχολούνται με τη διαχείριση του Συστήματος αμείβονται επίσης με μονάδες του Συστήματος. Τα έξοδα διαχείρισης του Συστήματος που πληρώνονται σε άτομα που δεν συμμετέχουν στο σύστημα, για παράδειγμα, σε προμηθευτές αναλωσίμων ή ηλεκτρονικού υπολογιστή (εφ’ όσον αυτός δεν μπορεί να ενοικιαστεί από άτομο του Συστήματος που δέχεται να πληρωθεί με «μονάδες») ή οι τηλεφωνικοί λογαριασμοί, καλύπτονται από τις ετήσιες εισφορές των μελών
Παραδείγματα στο διαδίκτυο:
www.ovolos.gr
www.forfree.gr
www.jaba.gr
www.xariseto.gr
www.skoros.espiv.net
www.bookcrossing.com
www.enow.gr
www.antikatanalwtiko.espiv.net
www.logo-timis.gr
www.freecycle.org
www.tzaba.gr
Στην Ελλάδα λειτουργεί επίσης η Χρονοτράπεζα του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης (www.enow.gr). Συμμετέχει όποιος θέλει, συμπληρώνοντας μια απλή αίτηση και έχει καθιερωθεί προθεσμία λήξης των πιστωμένων μονάδων, ώστε να έχει κίνητρο ο δικαιούχος να τις ξοδέψει αντί να τις αποταμιεύει.
Όλα τα παραπάνω είναι μερικές μόνο προσπάθειες από όσες λαμβάνουν χώρα αυτήν την εποχή στον κόσμο. Εάν κανείς θέλει να μάθει περισσότερα για τη δημιουργία τοπικού παράλληλου νομίσματος, μπορεί να ανατρέξει στη βάση δεδομένων παράλληλων νομισμάτων www.complementarycurrency.org αλλά θα πρέπει να έχει υπ’ όψη του ότι πολλά δίκτυα λειτουργούν χωρίς ιστοσελίδες, είτε λόγω έλλειψης τεχνολογίας, είτε λόγω του ότι οι χρήστες δεν χρειάζονται το διαδίκτυο για να προβούν στις συναλλαγές που θέλουν.
Ας ξεκινήσουμε σήμερα!
Στο Ηράκλειο Κρήτης έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για να συναντηθούμε και να συζητήσουμε για την προοπτική να φτιάξουμε ένα δίκτυο ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών στο πρότυπο των LETS με σκοπό να αντιμετωπίσουμε πολλές οικονομικές δυσκολίες και ταυτόχρονα να χτυπήσουμε τον καταναλωτισμό και την κερδοσκοπία. Οι ενδιαφερόμενοι/ες ας επικοινωνήσουν με τη Μαρία Κουβίδη στο τηλ. 6974350466 ή στο mariakouvidi@gmail.com και να δώσουν στοιχεία επικοινωνίας για να ειδοποιηθούν για την πρώτη συνάντηση ή τις επόμενες.
Από την ομάδα πρωτοβουλίας
Να στηρίξουμε την προσπάθεια στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε για υποστήριξη και συμπράσταση του ενός προς τον άλλο. Μέσα από την δική μας απόφαση και αντίστοιχη δράση θα ''ανοίξουμε'' την πόρτα σε ένα καλύτερο αύριο!
- Είμαι πρόθυμη να επικοινωνήσουμε όλοι όσοι έχουμε ιδέες, διάθεση και όραμα, ώστε να προσφέρουμε ενωμένοι!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου